W Polsce w systemie oświaty określono trzy obowiązki dotyczące dzieci i młodzieży, są to: obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązek szkolny, obowiązek nauki.

Na straży spełniania wymienionych obowiązków postawiono przede wszystkim dyrektorów szkół. Artykuł przybliża zadania oraz postępowanie, także od strony praktycznej, dyrektorów szkół w zakresie kontroli realizacji obowiązków (rocznego przedszkolnego, szkolnego i nauki).